Πέμπτη 29 Μαΐου 2014

Το τελευταίο ταγκό στην Αθήνα


Ευτυχώς για  τον Γεώργιο Παπανδρέου, η ιστορία δεν θα τον καταγράψει ως τον βασικό υπαίτιο της μεγαλύτερης οικονομικής καταστροφής της Ελλάδας ούτε θα τον αναδείξει ως πρωταγωνιστή της μεγαλύτερης κρίσης που πέρασε ποτέ η ΕΕ. Οι ανεκδιήγητοι χειρισμοί που έκανε το φθινόπωρο του 2011 όταν ήδη είχε συμφωνήσει την "διάσωση" της χώρας με αποκορύφωμα την απόφασή του για δημοψήφισμα, είχαν ως ελάχιστο κόστος την πρωθυπουργία και την προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Η τύχη φάνηκε να είναι γενναιόδωρη απέναντι στον χαμηλής αντίληψης πρωθυπουργό τον οποίο εξέλεξε με κριτήρια βασιλικού διαδόχου η χώρα. Μπορεί Γάλλοι και Γερμανοί να τον γελοιοποιήσαν κατά την διάσκεψη των G-20 στις Κάννες, όταν τον διασύραν στο ανώτατο δυαντό επίπεδο, απέφυγε όμως τα πολύ χειρότερα, όπως θα ήταν η παγκόσμια κατακραυγή για μετάδοση της παγκόσμιας κρίσης και η σύνδεση του ονόματός του με μία ακούσια και ανεξέλεγκτη εθνική χρεωκοπία.  Το τραπεζικό bank run (φυγή κεφαλαίων από τις τράπεζες) που ξεκίνησε πριν καλά καλά προλάβει ο τότε πρωθυπουργός να ορίσει το ακριβές περιεχόμενο και την ημερομηνία του δημοψηφίσματός του, παρέμεινε τελικά σε διαχειρίσιμα για την ΕΚΤ επίπεδα .

Τις κενές θέσεις πρωθυπουργού και αρχηγού ΠΑΣΟΚ από τις οποίες αναγκάστηκε να παραιτηθεί ο ΓΑΠ, τις κατέλαβαν οι Σαμαράς και Βενιζέλος αντίστοιχα, που με τις εκλογές του 2012 άρχισαν μαζί να χορεύουν το αργεντίνικο "ταγκό της σταθερότητας". Την μουσική την συνθέτει και την παίζει η τρόικα με την Μέρκελ να σολάρει στο μπαντονεόν. Γνωρίζοντας μόνο τα βήματα του Καλαματιανού ο Σαμαράς και του Χαρατσι-ώτικου ο Βενιζέλος, οι δύο κυβερνοεταίροι δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τον ρυθμό. Χωρίς την επιδεξιότητα και το συντονισμό που πρέπει, το ταιριαστό κατά τα άλλα ζευγάρι, πατάει συχνά τα πόδια του, φροντίζει όμως να αλληλοστηρίζεται γερά στις φιγούρες έχοντας την συναίσθηση πως η πτώση του ενός είναι πολύ πιθανό να τραβήξει και τον άλλον στο πάτωμα.


 Σαν σε φιγούρα από ταγκό το paste up  (Sane)
 

Ο αργεντίνικος χορός μας φέρνει συνειρμούς της ολέθριας χρεωκοπίας του 2001 που οδήγησε τους πολίτες της λατινοαμερικανικής χώρας σε λεηλασίες supermarket και σε ατέρμονες ουρές συσσιτίων. Η ολιγόχρονη ανάπτυξη της χώρας από το 2003 έως το 2007 με όπλο λίγες κρατικοποιήσεις, αυξήσεις μισθών και υποτίμηση φυσικά του πέσο, βελτίωσε κάπως την κατάσταση αλλά δεν έφερε την προσδοκώμενη διέξοδο από την κρίση με αποτέλεσμα το φάντασμα της χρεοκοπίας να προβάλει πάλι τα τελευταία χρόνια. Ένας τεράστιος πληθωρισμός, μεγαλύτερος του 40%, προκαλεί σήμερα την άτακτη φυγή των κεφαλαίων και διογκώνει υπέρμετρα το εξωτερικό της χρέος της χώρας. Οι εξαγωγές της σόγιας είναι μικρό στήριγμα που δεν αρκεί για να εξασφαλίσει το αναγκαίο συνάλλαγμα της Αργεντινής.
 
Το πρώτο ταγκό στο Μπουένος Άιρες ξεπήδησε από τους οίκους ανοχής και τις φτωχογειτονιές της πόλης στα τέλη του 19ου αιώνα. Το τελευταίο ταγκό στην Αθήνα εισβάλει μέσω των APURIMAC και της φωνής της Έλλη Πασπαλά στα νεόπτωχα και γεμάτα γκράφιτι σοκάκια της ελληνικής πρωτεύουσας το 2012. Οι στίχοι γεμάτοι λέξεις με ελληνική ρίζα, ακούγονται στα αυτιά μας ξένοι και οικείοι ταυτόχρονα, όπως ακριβώς μας ακούγονται και οι περιπέτειες του αργεντίνικου λαού.


Este mi último tango en Atenas
tango lloron, que corre por mis venas.

(Αυτό είναι το τελευταίο μου ταγκό στην Αθήνα
ταγκό δακρύβρεχτο που τρέχει στις φλέβες μου)



Τρίτη 20 Μαΐου 2014

Φαντάσου λέει


Η οικονομική κρίση δεν ήρθε μόνη της. Σήκωσε το χαλί του ελληνικού καθεστωτισμού αποκαλύπτοντας εκτός από την οικονομική του ανεπάρκεια, την διαφθορά και την διαπλοκή με την οποία είναι δομημένος. Το γεγονός αυτό παρόλο ότι ήταν από παλιά γνωστό, ποτέ δεν στάθηκε ικανό να απειλήσει την άρρωστη κοινωνικο-πολιτική μας ιεραρχία μέσα στην οποία ψάχναμε άκοπα όλοι μία θέση ισχύος. Σήμερα, η οικονομική μας κατρακύλα, ανέδειξε με εντυπωσιακό τρόπο την απουσία αδιάβλητων θεσμών, την απαξίωση της αξιοκρατίας και την φαυλότητα του πολιτικού συστήματος.

Είναι τα όνειρα που απέμειναν για τη νέα γενιά. Μόνο με την φαντασία τους μπορούν να αλλάξουν τη χώρα και να δουν τον εαυτό τους να ζει σε αυτήν.
Φαντάσου λέει, οι πολιτικοί που ψηφίζουμε να έχουν πρώτα δουλέψει μέσα στην κοινωνία και να ενδιαφέρονται για τον τόπο τους.
Φαντάσου να εκμεταλλευόμασταν σωστά την πλούσια χώρα μας με σεβασμό στο περιβάλλον της.
Φαντάσου κράτος δικαίου και πρόνοιας με στοιχειώδη οργάνωση στη δημόσια διοίκηση.
Φαντάσου να εμπιστευόμασταν την νέα γενιά και να αξιοποιούσαμε τις δυνατότητές της.
Φαντάσου να είχαμε παιδεία αντίστοιχη της γλώσσας που κληρονομήσαμε.
Φαντάσου να είχαμε υγεία αντάξια των δαπανών που κάνουμε και των γιατρών που έχουμε.
Φαντάσου να λαμβάνουμαι συντάξεις ανάλογες των εισφορών μας στα ταμεία.
Φαντάσου καλοσχεδιασμένα δημόσια έργα με ορθή κοστολόγηση.
Φαντάσου δημόσιους υπαλλήλους διορισμένους με αξιοκρατικό τρόπο και με προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα.
Φαντάσου να υπάρχει διαχωρισμός εξουσιών. Η Δικαιοσύνη και ο Τύπος να λειτουργούν ανεξάρτητα.
Φαντάσου να είχαμε εθνικό κτηματολόγιο. Να ξέραμε τι είναι δημόσιο, που είναι το δάσος και που ο αιγιαλός. Να μην μπορούσε κανείς στο εξής να χτίσει αυθαίρετα.
Φαντάσου να εκτιμούσαμε το ωραίο, να είχαμε γούστο, τρόπους, σεβασμό και αλληλεγγύη στο συνάνθρωπό μας. Να μην ήμασταν ρατσιστές στους μετανάστες και στους αλλόθρησκους. Να σεβόμασταν τους διαφορετικούς.
Φαντάσου τι θα γινόταν αν είχαμε την ικανότητα να ακούσουμε τις αλήθειες που μας πληγώνουν.

Praying for us μία ιδέα του Π. Τσάκωνα στη Πειραιώς 
Ένα από τα ποιό εντυπωσιακά mural (γιγάντια τοιχογραφία) της Αθήνας βρίσκεται στην οδό Πειραιώς και φιλοτεχνήθηκε από σπουδαστές της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Το Praying for us βάζει τον Θεό να προσεύχεται σε εμάς. Προσωπικά βλέπω  μία προσευχή προς τα κάτω, μία επίκληση προς τον συνάνθρωπο.

Το Moment του STMTS στη Χ. Τρικούπη
Το Moment του STMTS (Σταμάτης) στην Χαριλάου Τρικούπη παρουσιάζει δύο παιδικά πρόσωπα. Ίσως να μας δείχνει το πολύτιμο της ζωής ή απλά μιά στιγμή της. Προτιμώ να βλέπω το μέλλον μας σε αυτά.

Ένα καινούριο τραγούδι των ΝΕΒΜΑ μέμφεται την σύγχρονη Ελλάδα, τους πολιτικούς και τους πολίτες της. Στο βίντεο κλιπ του Φαντάσου, τα μέλη του συγκροτήματος τραγουδούν  με φόντο τα δύο παραπάνω έργα:

Φαντάσου να' χα τον τρόπο να κάνω τον κόσμο όπως τον θέλω εγώ
ν' άλλαζα χρώμα στο φόντο να βρω ένα λόγο για να μείνω εδώ



ΥΓ: Το "Praying for us" ήταν πρόταση του φοιτητή ΠαύλουΤσάκωνα εμπνευσμένη από το έργο του γερμανού Albrecht Durer με τίτλο Praying Hands του 1508. Το έργο ολοκληρώθηκε  από τους ζωγράφους Μανώλη Αναστασάκο και την ομάδα των αδελφών Δημήτρη, Μπάμπη και Θανάση Κρέτση. Έγινε με συνεργασία της ΑΣΚΤ και του ΥΠΕΚΑ στα πλαίσια του προγράμματος "Τέχνη και Δημόσιος χώρος, Ζωγραφική επί τυφλών όψεων κτιρίων της Αθήνας".


Albrecht Durer: praying hands (1508)


Τρίτη 13 Μαΐου 2014

Τα τερατάκια του Ναυπλίου

Το τελευταίο πράγμα που θα μπορούσε να θαυμάσει ένας επισκέπτης του Ναυπλίου είναι τα γκράφιτι των τοίχων. Οι καμβάδες της street art που είναι κυρίως οι τοίχοι, δεν είναι διαθέσιμοι λόγω του έντονου τουριστικού χαρακτήρα της πόλης. Μικρή εξαίρεση μία παλιά αμαξοστοιχία στον παραμελημένο χώρο του ΟΣΕ που έμεινε να θυμίζει τα προ κρίσης χρόνια που το τραίνο σφύριζε στην πόλη.

Το τρένο του ΟΣΕ μόνο στα γκράφιτι χρησιμεύει τώρα

Το Σεπτέμβριο του 2012, μετά από πρωτοβουλία του Δήμου νεαροί καλλιτέχνες και μαθητές ζωγράφισαν με σπρέυ κουτιά  της ΔΕΗ και του ΟΤΕ προσθέτοντας μία χαρούμενη νότα στην πόλη. Τα περισσότερα από τα κομμάτια αυτά σώζονται ακόμα σε καλή κατάσταση και το μπλογκ φωτογράφισε κάποια από αυτά.

Έντονα χρώματα στο "Art is Life"
Με την έξυπνη αυτή δράση οι νέοι κατέθεσαν ένα μέρος της προσωπικότητάς στο αστικό τοπίο της πόλης, ενσωματώθηκαν καλύτερα σε αυτό και απέκτησαν σίγουρα μία ποιο παρατηριτική ματιά για τα έργα άλλων καλλιτεχνών. Τα αδιάφορα σιδερένια κουτιά απέκτησαν ζωντάνια για όλους τους παρατηρητικούς κατοίκους.
Φουσκωμένα πανιά στο πειρατικό του Ορέστη
Είναι ίσως βέβαιο ότι όλοι οι γονείς νιώθουν περήφανοι κάθε φορά που περνάνε μπροστά από τα έργα των παιδιών τους. Δεν είναι όμως το ίδιο βέβαιο ότι θα τα στηρίξουν εάν αυτά αποφασίσουν να ασκήσουν κανονικά σε κάποια ίσως μεγαλύτερη πόλη την ημιπαράνομη τέχνη του γκράφιτι. Η σύγχρονη έκφραση των νέων ανθρώπων έχει πολύ μεγάλες αποστάσεις από αυτή των παλαιότερων γενεών. Η παγκοσμιοποίηση και η τεχνολογική εξέλιξη διευρύνουν τις διαφορές αυτές.


Τα καταπληκτικά σώματα - πρόσωπα της Μ. Κωνσταντίνας
Σε μία παράσταση είναι ένα νεαρός σε μία καρέκλα τρώει ανέμελα καρπούζι. Στο φόντο διακρίνεται ένα πουλί. Στην πίσω όψη του κουτιού βλέπουμε το πουλί σε πρώτο πλάνο και τον καθισμένο νέο στο βάθος. Δύο διαφορετικές παραστάσεις της ίδιας σκηνής και στο πλάι του κουτιού γραμμένο το ερώτημα: "Εσύ πως βλέπεις τη ζωή;".

Η μπροστινή όψη του κουτιού
Η πίσω όψη του κουτιού




















Ο καθένας διαλέγει την οπτική πλευρά που θέλει για να δει τα πράγματα. Διαφορετικές γενεές έχουν εκ των πραγμάτων και διαφορετική οπτική γωνία. Το ενδοοικογενειακό χάσμα αναδεικνύεται πάντα με εντυπωσιακό τρόπο όταν η νέα γενιά αρχίσει να αμφισβητεί τους σχεδιασμούς της παλαιότερης:

Τι καρνάβαλος τι κανίβαλος εγώ ο δικός σου αντίλαλος
πως θα γίνω σχεδιάζεις μα απ' τη μύτη θα σου βγει
Πού το πάω εγώ τι ζητάς εσύ αν δεις σωστά την απόσταση
δεν θα έχεις στο τσεπάκι έτοιμη τη συνταγή

Τα παραπάνω τα τραγουδάει η παιδική χορωδία Σπύρου Λάμπρου στο Τερατάκι της τσέπης (2001) του Λ. Μαχαιρίτσα που διαπραγματεύεται τη σχέση παιδιού - γονιού διασκευάζοντας μία παλιά Ιταλική μελωδία που μας έρχεται από κάποιους αιώνες πίσω.



Κανείς δεν γνωρίζει ποια από τα επόμενα έργα κάποιων παιδιών θα βρίσκονται σε κάποια γκαλερί ή στους τοίχους κάποιου εγκαταλελειμμένου κτιρίου. Εμείς θα τα θαυμάζουμε όπου κι αν τα βρίσκουμε.



Μία πόλη πάνω σε κουτί



Ακόμα και οι δράκοι εξημερώνονται

Στο διάστημα του John
Τα τρομερά ψάρια της Ηλιάνας
Οι ζωηροί ήρωες της Μαρίνας
Το εάν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τον όρο γκράφιτι στην "αδειοδοτούμενη" ή στην "κατά παραγγελία" εικονογράφηση, είναι ένα σχετικό και ενδιαφέρον θέμα που ίσως πιάσουμε σε μία προσεχή ανάρτηση. Για περισσότερες φωτογραφίες επισκεφτείτε το σχετικό άλμπουμ του facebook.


Κυριακή 4 Μαΐου 2014

Αν θα μπορούσα την τέχνη να άλλαζα


Pointe στα γαλλικά είναι οι κουκκίδα και Pointillism είναι η τεχνοτροπία με χρήση κουκίδων διαφορετιων χρωμάτων που όσο απομακρυνόμαστε από το έργο, η όρασή μας τα συγχωνεύει και τα ενοποιεί. Η τεχνική αυτή που αναπτύθχηκε από ιμπρεσιονιστές ζωγράφους περί τα τέλη του 1880 μας φαίνεται σήμερα πολύ οικία. Αιτία είναι η ίδα βασική αρχή της κουκίδας χρησιμοποιείται ευραίως στην ανάλυση των οθονών τηλεοράσεων, στα pixels των ψηφιακών μηχανών, τηλεφώνων και εκτυπωτών όπως επίσης και σε πλήθος άλλων συσκευών. Ένας βασικός πρωτεργάτης του Πουαντιλισμού είναι ο Γάλλος Georges Seurat (1859 - 1891), λεπτομέρεια από το έργο La Parade de Cirque (1888) βλέπουμε σε αντιπαράθεση με γκράφιτι του Ανήσυχος. Ο Σερά  αν και πέθανε τον 19ο αιώνα θεωρήθηκε προπομπός της σύγχρονης τέχνης όπως αυτή εξελίχθηκε τον 20ο αιώνα.

Από το La Parade de Cirque (1888) του Seurat
Από ρολό καταστήματος (2013) Ανήσυχος



Στην πορεία αυτή της σύγχρονης - μοντέρνας τέχνης, ένα μεγάλος σταθμός ήταν και η εισαγωγή της αφαίρεσης σε αυτή. Υπεύθυνος για αυτό ο μεγάλος Ρώσος Wassily Kandinsky (1866-1944) που άλλαξε πλήρως τον τρόπο σύνθεσης δημιουργώντας την τεχνοτροπία της Abstract art ή αλλιώς Αφηρημένης τέχνης. Παρακάτω βλέπουμε το έργο White (1923) σε αντιπαράθεση με σχέδιο αγνώστου (με υπογραφή ISMOI) σε είσοδο σπιτιού στου Ψυρρή.

White (1923) του Wassily Kandinsky
Αφηρημένο σχέδιο στου Ψυρρή

 
Οι συγκρίσεις είναι το ίδο βέβηλες όσο και γοητευτικές. Σερά και Καντίνσκι έθεσαν τους δικούς τους κανόνες στη ζωγραφική και κατάφεραν ο καθένας με τον τρόπο του να αλλάξουν την πορεία της τέχνης. Η street art διεκδικεί σήμερα με αξιώσεις κάτι ανάλογο και πιστεύω θα το πετύχει. Ο Φίλιππος Πλιάτσικας το 2007 στο "αν θα μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα" τραγουδά σε στίχους της Ντέπυς Χατζηκαμπάνη:

Κάτι αν μπορούσα στον κόσμο να άλλαζα,
θα ξαναέβαφα γαλάζια τη θάλασσα.



Από την παραλία της Καλαμάτας (φωτό: Ευαγγελία Εύα Κέλλη)